Dr livingstone i presume
Mark Twain en Anton Tsjechov roemden de ontdekkingsreiziger Henry Morton Stanley als een van de nobelste mannen van hun tijd. Maar vanwege
Zijn weerzien met de Congo ervaart Henry Morton Stanley als een kwade droom. Zes jaar geleden, in februari , passeerde de ontdekkingsreiziger voor het eerst de nederzettingen aan de bovenloop van de machtige rivier. In zijn herinnering waren het levendige dorpen. Nu treft hij overal omgehakte palmbomen aan, verbrande huizen en verschoeide akkers. Rug aan rug gebonden vrouwenlichamen drijven in het water. Even verderop slaat een groepje mannen de expeditieleden apathisch gade, alsof ze verder geen kwaad kon overkomen. De helft van de vrouwen en kinderen in het dorp en tweederde van de mannen blijken te zijn weggevoerd door slavenhandelaren.
Deze gruwelijke ontdekking raakt Stanley als een mokerslag. Hij is er altijd van overtuigd geweest dat zijn ontdekkingsreizen door Afrika de inheemse bevolking ten goede komen. Handelscontacten met westerlingen zouden het duistere continent welvaart en beschaving brengen. De nietsontziende slavenjacht
Henry Morton Stanley
Met naar schatting 15 tot 20 miljoen doden geldt de kolonisatie van Congo door de Belgische koning Leopold II als een van de grootste misdaden tegen de mensheid. Lodewijk Brunt over een privéonderneming die uitmondde in een massaal knekelveld.
Tekst: Lodewijk Brunt
Koning Leopold II was buitenmodel. Gewoonlijk de langste in het gezelschap, met een neus als een skipiste en een baard als een waterval die over zijn borst schuimde. Ook buitenmodel in zijn persoonlijke leven. Dol op kleine meisjes, maar zijn dochtertjes vluchtten weg als hij in de buurt kwam. Fervent bordeelbezoeker, waar hij op latere leeftijd het vijftig jaar jongere animeermeisje Caroline Delacroix aantrof, toen net zestien, met wie hij vlak voor zijn dood nog huwde.
Zijn ambities waren net zo buitenmodel, de wereld zou van hem opkijken. Bij de onafhankelijkheid van het kleine België was bepaald dat het land een constitutionele monarchie moest worden, de speelruimte van de koning werd afgebakend. Het principe van permanente neutraliteit, waar het land zich aan diende te houden, was bedoeld om de machtsbalans in Europa te handhaven. Geen dwaze avonturen! Maar de koning trok zich er niets van aan.
Misschien werd hij juist door die beperkingen gedreven door het verlangen
Het onmogelijke leven van Stanley
Door Rudi Rotthier
Zijn moeder heeft hem kort na zijn geboorte verstoten. Zijn vader heeft hij nooit gekend. Dat eerste was in het begin het pijnlijkst. Zijn ongehuwde moeder kreeg nog meer kinderen, die ze wel opvoedde, of in elk geval bij zich hield.
Stanley, die in in Wales geboren werd als John Rowlands, groeide op bij zijn grootvader, die echter stierf toen hij vijf was. Hij verbleef nog een tijd bij neven of nichten, en belandde vervolgens in een 'workhouse', een soort werkgevangenis voor verpauperden. Hij zou er negen jaar blijven, diepongelukkig zijn, lukraak geslagen worden, wellicht misbruikt. Op de een of andere manier leerde hij er ook lezen en schrijven.
Toen hij een jaar of tien was, belandde ook zijn moeder met twee kinderen kortstondig in dat armenhuis. De directeur vond het grappig dat hij er geen idee van had wie die opgeschoten vrouw wel kon zijn. Ze belandden in twee streng gescheiden vleugels. En toen ze weer kon vertrekken, nam zijn moeder haar twee recentere kinderen mee, hem niet.
Uiteindelijk wist de jonge Stanley aan het workhouse te ontkomen. Hij werd tewerkgesteld op een schip dat hem naar de VS bracht. Daar zette hij het op een lopen. In zekere zin, suggereert Jeal, heeft Stanley zijn hele leven dat workhouse
De man die Stanley naar Afrika zond
Guikje Roethof schreef de biografie van Gordon Bennett, de Amerikaanse persmagnaat die Stanley naar Afrika stuurde, waarna hij door Leopold II werd geëngageerd voor de Congo-expedities.
Tekst Maurits van den Toorn
Dat Henry Morton Stanley zich als een soort huurling van de Belgische koning Leopold II naar duister Afrika kon laten sturen, had hij te danken aan een krant. Die krant werd uitgegeven door iemand die je met recht excentriek noemen: James Gordon Bennett (), die met zijn onbehouwen gedrag New York, Parijs en de Côte d’Azur vanaf pakweg het midden van de negentiende eeuw onveilig maakte. Als eigenaar van de succesvolle New York Herald en van de Paris Herald, die later voortleefde in de International Herald Tribune, kan hij als de eerste echte krantenmagnaat gelden. Hij was een oudere tijdgenoot van de bekendere Joseph Pulitzer en William Randolph Hearst. Met beiden verkeerde hij in een felle concurrentiestrijd, met als verschil dat hij Pulitzer serieus nam en voor Hearst slechts minachting koesterde.
Bennett begreep als eerste dat je als krant nieuws kunt maken en dat deed hij met verve door activiteiten te organiseren die goede kopij opleverden. Zijn bekendste actie: Henry Morton Stanley naar Afrika sturen om de zoekgera
ARhus - De Munt
Vandaag open van tot
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig | Lannoo, | VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : Kast |
ARhus - De Munt magazijn
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn | Lannoo, | MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : |
Alle openingsuren
Besprekingen
31/12/
De naam Stanley is de laatste jaren vooral bekend geworden door een populair tv-programma. Wie Henry Morton Stanley écht was, is minder geweten, maar hij heeft heel wat te maken met het verleden van België. Niet alleen heeft hij als journalist en avonturier in Afrika de beroemde Schotse ontdekkingsreiziger Livingstone teruggevonden ("Dr. Livingstone, I presume?"), niet alleen heeft hij als eerste westerling het continent doorkruist van Zanzibar tot aan de monding van de Congostroom, hij stond daarna ook nog eens in dienst van koning Leopold II en werkte zo mee aan de wording van diens kolonie, Kongo