Voorpublicatie moser clarice lispector biografie
Biograaf Benjamin Moser: ‘Het geniaalste kunstwerk van Susan Sontag, is Susan Sontag zelf’
‘We hadden dit interview ook wel in het Nederlands kunnen doen’, zegt Benjamin Moser na afloop. ‘Maar ik was bang dat ik mij niet precies genoeg kon uitdrukken.’ Die angst is ongegrond: het Nederlands van de biograaf van Susan Sontag is voortreffelijk; alleen de perfectie verraadt dat het niet zijn eerste taal is.
Sinds woont Benjamin Moser in Nederland. Hij spreekt meerdere talen vloeiend, onder andere Portugees en Frans, maar Engels is de taal ‘waarin hij woont’. De taal van zijn columns en recensies, de taal waarin hij twee biografieën schreef, over de Braziliaanse schrijver Clarice Lispector () en over de Amerikaanse schrijver Susan Sontag (), die deze week verschijnt. Het is de eerste geautoriseerde biografie over deze geadoreerde, gevreesde, iconische auteur.
U bracht een groot deel van uw leven door met deze twee vrouwen. Waarom zij?
‘Clarice Lispector leerde ik kennen tijdens mijn studie, ik vond haar werk zo goed dat ik erdoor geobsedeerd raakte; ik wilde er iets mee doen buiten haar land. Ik was 25 en had geen idee wat het was om een biografie te schrijven. Als ik die biografie niet had geschreven, had ik niet de biograaf kunnen zijn van Susan Sontag. Dit boek, over iemand
Benjamin Moser: ‘Wat je denkt over Susan Sontag te weten, dat klopt eigenlijk niet’
“Bij mijn vorige biografie was het doel een onbekend iemand, de Braziliaanse schrijver Clarice Lispector, bekend te maken in Amerika. Na het succes van dat boek werd ik door Sontags zoon voor deze biografie gevraagd. Ze zochten vanwege haar band met Europa, haar kosmopolitische inslag, iemand die haar in een internationale context kon plaatsen; die zowel Europees als Amerikaan was. Ik ben Amerikaan maar woon al twintig jaar in Utrecht. Nu werd mijn doel een bekend iemand, overbekend misschien, weer mysterieus te maken. Achter dat iconische beeld van Susan Sontag, de New Yorkse intellectueel en bohemienne, gaan vele Susans schuil. En dat was ook het grote thema in haar werk: het beeld, de metafoor, die de werkelijkheid vervormt. Ik wil de lezers verrassen: dat wat je denkt over haar te weten, dat klopt eigenlijk niet.”
Reis door de taal
“Ik kan me niet herinneren hoe ik haar leerde kennen. Ze was er altijd al. Een fenomeen. Ik had toen ik als biograaf gevraagd werd wel wat stukken van haar gelezen, de bekendere essays ‘Notities over camp’, ‘Over fotografie’, ‘Tegen interpretatie’, stukken die je als student op de universiteit te lezen krijgt, maar ik ben haar werk voor deze biografie pas echt
Volgens Clarice Lispector kan lafheid ook verrijkend zijn
Niets sprak voor haar vanzelf, waardoor zij nolens volens alles in haar leven aan een onderzoekende arendsblik onderwierp. Biograaf Benjamin Moser aarzelde niet haar de belangrijkste Joodse schrijver sinds Kafka te noemen.
Lispector () werd geboren in een dorpje in de Oekraïne. Toen zij één jaar oud was, emigreerde het gezin naar Brazilië. In trouwde ze met een diplomaat, van wie ze zestien jaar later scheidde. Daarna verdiende ze de kost met vertalen en het schrijven van bijdragen aan kranten en tijdschriften, en ontwikkelde zij zich tot de beroemdste schrijfster van haar land. Na enkele eerdere, schuchtere pogingen om deze bijzondere schrijfster bij ons te introduceren, heeft De Arbeiderspers nu besloten een krachtig offensief te openen. Een mooie roman, een prachtige bundel kronieken en de schitterende biografie van Benjamin Moser verschenen al, en nu is het de beurt aan het boek dat geldt als het meesterwerk van Clarice (in Brazilië worden vooraanstaande personen, tot de president aan toe, familiair met de voornaam aangeduid).
‘De passie volgens G.H.’ is een lange, intense monoloog van een middelbare dame uit de betere kringen van Rio de Janeiro, beeldhouwster in haar verloren uren, die in een halve dag een defin
De Prinses van de Portugese taal
Haar hond, die Ulisses heette, was meer kameraad dan huisdier. Hij dronk ook weleens een glaasje whisky, en rookte daar een sigaretje bij, tot genoegen van zijn bazin, de Braziliaanse schrijfster Clarice Lispector (). Die maakte Ulisses tot hoofdpersoon van een kinderboek, dat wij in Nederland helaas niet kennen.
Van haar andere verhalen en romans werd tot dusver, opnieuw helaas, maar mondjesmaat wat vertaald. Eind jaren tachtig bracht Het Wereldvenster de mooie verhalenbundel Familiezaken uit, en de meesterlijke laatste novelle Het uur van de ster, die samen in nog in een pocket bij De Geus verschenen. Dat was het. Maar dankzij de Amerikaanse pleitbezorger Benjamin Moser, die vorig jaar alle 85 wonderlijke korte verhalen van Clarice Lispector in het Engels uitbracht, kunnen we eindelijk ook hier de achterstand inlopen en begrijpen waarom deze schrijfster en journaliste 'de prinses van de Portugese taal' werd genoemd.
Krantencolumns
Tegelijk met de vertaling van Mosers biografie van Lispector (oorspronkelijk uit ) is nu een keuze uit haar krantencolumns vertaald: De ontdekking van de wereld. Straks alleen nog de verhalen aanvullen en herdrukken, een paar romans vertalen, zoals Àgua Viva (Levend water, uit ) en natuurlijk het kinderboek r
The Geoscope
Leendert W. van der Sluijs
Weblog van een literatuurtheoloog
& schuilnoemer met muze
"We zijn wat we zien"
'Twee vogels vliegen elkaar tegemoet, ze gaan elkaar de geheimen van de ruimten toevertrouwen.' (Carry van Bruggen, roman Eva, )
▲ Mulisch' schrijflaboratorium
Bezoek de interactieve flash-site voor een dwaaltocht door Mulisch' oeuvre!
'Dat is het mooie, en het moeilijke, van alle boeken: kun je in het voetspoor van een ander reizen?' (Alessandro Baricco, roman City)
'De grote literaire uitdaging van de 21e eeuw: literatuur en God weer bij elkaar denken en schrijven.' (Willem Jan Otten)
'En toch is het grootste risico voor een schrijver dat hij, als hij niets meer te zeggen heeft, spiritueel wordt.' (Imre Kertész, Joodse schrijver, Wittgenstein-vertaler)
'Goed zijn, maar in welk opzicht? De vraag leek hem nodeloos ingewikkeld. Want alles was simpel.' (Amos Oz, roman De derde toestand)
♦ klik op een kastdeurtje voor Special Links
♦ klik op de cover voor de enige echte DQ-windmolens-scène
De Nieuwe Liefde - podium voor debat, bezinning en poëzie
Street Museum NL is een gratis app met meer dan beelden uit collecties van Noord-Hollandse musea en archieven. Deze app voor smartphones haalt het verleden naar het heden en toon