Bekende vrouwen wereldwijd

Biografie van eerste vrouwelijke hoogleraar archeologie van Nederland

Foto: UvA, archief van C.H. Emilie Haspels

actueel

Deze week verschijnt de biografie van de bekende UvA-archeoloog Emilie Haspels. Ze was de eerste – en tot nu toe de laatste – vrouwelijke directeur van het Allard Pierson Museum en beschikte over een gigantisch archeologisch en koninklijk netwerk.

Emilie Haspels op de veranda van het opgravingshuis in Midasstad, Anatolië,

Foto: UvA, archief van C.H. Emilie Haspels

‘Wat zit u daar heerlijk bij koning Midas. Wat moet het fascinerend, om niet te zeggen opwindend zijn om in Klein-Azië te mogen grasduinen,’ aldus toenmalig prinses Juliana in een brief uit aan archeoloog Emilie Haspels (), die toen archeologisch onderzoek verrichtte in Turkije. Juliana en Haspels hielden een briefwisseling bij, die doorliep tot in de oorlogsjaren, toen Juliana vanuit haar ballingsoord Canada brieven stuurde naar Haspels en daarin (gecensureerd) verslag deed van haar verblijf in Ottawa. De brieven zijn opgenomen in de deze week verschenen biografie Emilie Haspels. Archeoloog en avonturier. Leven en werk in Amsterdam en Anatolië, door de Turks-Nederlandse archeoloog Filiz Songu.

 

Emilie Haspels was een volbloed UvA

Johanna Naber &#; biografie

Portret van Johanna W.A. Naber, ca , Atelier Prinses, publiek domein, Collectie IAV-Atria


Johanna Naber was een actief feminist. Ze beschreef als eerste de geschiedenis van de vrouwenbeweging en ze was één van de oprichters van het Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging (IAV), waar het huidige Atria na fusies uit voort is gekomen. Jaarlijks reiken Atria en VVG platform voor vrouwen- en gendergeschiedenis de Johanna W.A. Naberprijs uit voor de beste afstudeerscriptie op het gebied van vrouwen- of gendergeschiedenis.

Wie: Johanna Naber
Alternatieve naam: Johanna Wilhelmina Antoinette Naber, Rechlindis
Geboortedatum: 25 maart
Geboorteplaats: Haarlem, Nederland
Sterfdatum: 30 mei
Plaats van overlijden: Den Haag, Nederland

Het leven en werk van Johanna Naber

Johanna Naber was de dochter van Samuel Adrianus Naber, hoogleraar in de Griekse en Romeinse letteren en oudheden, en Anna Elizabeth L’Honoré. Na de lagere school ging ze naar de Amsterdamse Hogere Burgerschool voor meisjes in Amsterdam, waar het gezin Naber toen woonde. Daarna behaalde zij haar akte voor hulponderwijzer en de lagere onderwijsakten voor Frans, Engels en Fraaie Handwerken. Zij wilde eigenlijk graag naar de universiteit, maar haar vader weigerde haar te



Etty Hillesum

Op 9 maart begint de dan jarige Etty Hillesum een dagboek. Terwijl de nazi’s haar als Joodse vrouw in Amsterdam steeds openlijker vervolgen, getuigt zij van een imponerende geestelijke vrijheid. Haar aantekeningen over de liefde, erotiek, familierelaties, vriendschap, geloof, zinloze haat en lotsverbondenheid zijn hoogstpersoonlijk, zeldzaam eerlijk, en tegelijkertijd volstrekt universeel.

Sinds de eerste publicatie van haar dagboeken en brieven hebben de geschriften van Etty Hillesum () wereldwijd miljoenen lezers geïnspireerd. Maar wie was zij eigenlijk? Welke vrouw van vlees en bloed gaat schuil achter haar mooie woorden?

Judith Koelemeijer wist een schat aan nog onbekend materiaal te verzamelen. In deze biografie geeft zij een verrassend nieuw perspectief op Etty’s rusteloze jeugd, haar linkse studentenjaren, en haar uiteindelijke keuze om ‘het lot van haar volk te delen’ en niet onder te duiken. Etty Hillesum blijkt iemand met vele gezichten, getekend door een beladen familiegeschiedenis, waaraan zij zich tenslotte tóch weet te ontworstelen.

Etty Hillesum – Het verhaal van haar leven is de meeslepende geschiedenis van een jonge, gepassioneerde vrouw die ook onder de meest gruwelijke omstandigheden trouw bleef aan haar idealen en zichzelf.

 

&#;E


Geschiedenis: Hoe zag onze wereld er vroeger uit en wat gebeurde er toen?

Beroemde vrouwen

In 'Beroemde vrouwen' brengt Ruud van Capelleveen een ode aan vrouwen, die uw aandacht verdienen.
Naast feministes, zoals Emmeline Pankhurst, Millicent Garrett Fawcett, Andrea Dworkin, Betty Friedan, Aletta Jacobs, treft u in deze uitgave beroemde vrouwen aan uit uiteenlopende disciplines. Enkele voorbeelden: Fotografe Eva Besnyö, atlete Fanny Blankers-Koen, Majoor Bosshardt, operazangeres Maria Callas, danseres en spionne Mata Hari, hertogin Margaretha van Oostenrijk, de Oostenrijkse keizerin Elisabeth Amalie Eugenie, beter bekend als Sisi, en de Amerikaanse schrijfster en invloedrijke intellectueel Susan Sontag.
Beroemde Vrouwen

Feminisme en feministen

Carrie Lane Catt
Olympe de Gouges
Aletta Henriëtte Jacobs
Lucretia Coffin Mott
Johanna Naber
Emmeline Pankhurst
Elizabeth Stanton Cady
Emily Wilding Davison

Feminisme

Wie oude schilderijen bekijkt begrijpt al snel, dat vrouwen in het bestuur niet voorkwamen. Een enkele keer wordt een vrouw in een leidinggevende functie afgebeeld, maar dan gaat het meestal om bestuurders van weeshuizen of ziekenhuizen, waarin vooral vrouwen of kinderen werden verzorgd.
Vrouwen hadden dan ook niets te vertellen. Dat bleef zo, ook to



Aletta Jacobs in met een van haar patiënten.



van de Nederlandse Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht - vergt jarenlang intensief onderzoek en maar weinig gekwalificeerde mensen kunnen zich dat financieel veroorloven. Ook van Pieter Jelles Troelstra, de in overleden grondlegger van de Nederlandse sociaaldemocratie, is nog altijd geen biografie verschenen. De biografie van Aletta Jacobs, de meest complete Nederlandse geschiedschrijving van de eerste feministische golf tot nu toe, kon totstandkomen dankzij een royale subsidie van het Prins Bernhard Fonds. Het boek is de laatste in de reeks van de door deze instelling geïnitieerde biografieën van vooraanstaande Nederlanders die leefden tussen en , zoals Koningin Wilhelmina, Herman Gorter, Willem Drees en Hendrik Colijn. Ook mijn biografie van de marxistische dichteres Henriette Roland Holst maakt deel uit van de serie.

Door de historica Mineke Bosch als biografe uit te kiezen, stond eigenlijk al bij voorbaat vast dat de biografie over de eerste Nederlandse vrouw die in afstudeerde als arts en in datzelfde jaar ook promoveerde een betrokken maar tegelijkertijd gedegen wetenschappelijk werk zou worden. Bosch publiceerde al in over Jacobs en promoveerde in cum laude op een dissertatie over vrouwen en hoger onderwijs