Jelle brandt corstius

Hugo Brandt Corstius

door Ton Brouwers

1. Biografie

Hugo Brandt Corstius werd op 29 augustus geboren in Eindhoven. Hij groeide op in Utrecht, waar hij het gymnasium aan de Homeruslaan bezocht. Na het afronden van die opleiding verhuisde hij in naar Amsterdam. Hij studeerde er wiskunde, filosofie en algemene taalwetenschap en behaalde in zijn doctoraal. Tijdens zijn studie was hij vanaf mei twee jaar redacteur van het studentenblad Propria Cures.

In het voetspoor van zijn vader, de neerlandicus J.C. Brandt Corstius, die van tot hoogleraar Literatuurwetenschap in Utrecht was, wijdde de schrijver zich vervolgens aan een academische carrière, en wel in de taalwetenschap. Van tot was hij als taalkundige werkzaam bij het Mathematisch Centrum, gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam. Na zijn promotie in is hij tot verbonden geweest aan de vakgroep Neerlandistiek van diezelfde universiteit. Aan de Erasmusuniversiteit van Rotterdam vervulde hij de functie van buitengewoon hoogleraar Automatische Informatieverwerking. Diverse keren verbleef hij in het kader van onderzoek of onderwijs aan buitenlandse universiteiten. Zo was hij begin jaren zestig een jaar verbonden aan de Universiteit van Californië te Berkeley en verbleef hij in / als gastdocent voor &lsq

Elsbeth Etty schrijft de biografie van Hugo Brandt Corstius

Elsbeth Etty zal de biografie gaan schrijven van Hugo Brandt Corstius. Naar verwachting zal het boek in verschijnen, rond zijn negentigste geboortedag. Etty is de opvolger van biografe Liesbeth Koenen, die in augustus overleed.

Hugo Brandt Corstius () was wis- en taalkundige, schrijver en tientallen jaren een alomtegenwoordige, bewierookte, gelauwerde én gevreesde columnist. Hij hanteerde tientallen pseudoniemen en was een geniale letter- en woordkunstenaar. Onder de naam Battus publiceerde hij Opperlandse taal-&letterkunde.

Elsbeth Etty  (), neerlandica en  publicist, was tot redacteur literatuur van NRC Handelsblad en van tot bijzonder hoogleraar literaire kritiek aan de VU. In promoveerde zij cum laude op de biografie van Henriette Roland Holst, Liefde is heel het leven niet, die werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en bekroond met De Gouden Uil en de Busken Huetprijs. Veel lof ontving zij in voor In de man zit nog een jongen, de biografie van Willem Wilmink.

Bron: Querido

Jan Lepeltak

Voorgeschiedenis
Deze week verscheen de kloeke biografie van Elsbeth Etty over de columnist, schrijver en taalkundige Hugo Brandt Corstius (HBC) die 10 jaar geleden overleed. Etty schreef de biografie op basis van het materiaal van de taalkundige Liesbeth Koenen () , de beoogde biograaf. Ik kende Liesbeth van ons Instituut voor Algemene Taalwetenschap (ATW) aan de UvA. Zij zocht contact met mij naar aanleiding van een blog van mij bij het overlijden van HBC waarin ik herinneringen ophaalde aan zijn docentschap bij ATW. We praatten daarna een avond in de Kring over Hugo en allerlei andere zaken en zij vroeg mij wat ik vond van het idee om een biografie van HBC te schrijven. Zij was zeer bevriend met de weduwe van HBC, Ina Rilke, en mocht al het materiaal dat zij nog had gebruiken. Ik vond het een uitstekend idee, Hugo was een bijzondere persoonlijkheid die zeker een interessante biografie zou opleveren,
Helaas sloeg het noodlot toe en overleed Liesbeth aan kanker en moest zij na jaren archiefwerk nog aan het schrijven beginnen. Elsbeth Etty schreef uiteindelijk de biografie over deze bijzondere man. In haar biografie verwijst zij ook naar het blog dat ik heb geschreven na het overlijden van HBC. Omdat het wat lastig te vinden is op internet geef ik het hi

Hein van Kemenade, medewerker van Brabant Cultureel, interviewt in een podcast Elsbeth Etty, schrijfster van de biografie over Hugo Brandt Corstius. De bejubelde biografie Ik heb nog nooit gelogen verscheen eind vorig jaar en beleefde inmiddels enkele herdrukken. Van Kemenade bespreekt in de podcast onder meer spraakmakende perioden in het leven van Brandt Corstius.

Hij is op 29 augustus geboren in een tussenwoning in een middenklassenbuurt in Eindhoven. Zijn vader werkte als gepromoveerd docent Nederlandse taal en geschiedenis aan het Gemeentelijk Lyceum. Als baby was Hugo al geen gemakkelijk kind. ‘Hugo was een huilbaby die hen [de ouders] ’s nachts wakker hield, borstvoeding weigerde en overdag zijn moeder in verlegenheid bracht met zijn onophoudelijke gebrul vanuit de kinderwagen’, schrijft Etty in de biografie. Een jaar later verhuisde het gezin naar Utrecht omdat vader daar een nieuwe baan als leraar kon krijgen.

Tientallen pseudoniemen

De hoogbegaafde Hugo Brandt Corstius ontwikkelde zich als informaticus en linguïst en zou net als zijn vader op een gegeven moment hoogleraar worden. Hij bekleedde in de Leonardo Leerstoel aan de universiteit van Tilburg. Maar Brandt Corstius is bij het grote publiek vooral bekend van zijn felle, compromisloze columns

De verbale kwelgeesten van Hugo

‘Mensen weten eigenlijk helemaal niet wie u bent.’

Het is maart als Adriaan van Dis die opmerking quasi-terloops laat vallen. Het tv-interview, terug te vinden op internet, verloopt stroef en stekelig. De man tegenover hem aan tafel – rood jasje, geel overhemd – pareert alles met zijn laconiek opgetrokken wenkbrauwen.

Van Dis krijgt maar geen vat op Hugo Brandt Corstius, de man die het publiek vooral kent onder zijn vele aliassen. Piet Grijs, Battus, Jan Eter, Victor Baarn, Maaike Helder, Stoker… Veelal vileine, messcherpe, scheldende stemmen, in allerlei kranten en weekbladen ‘via de man op de zaak spelend’, zoals de hoofdredacteur van Vrij Nederland het noemde in een terugblik.

Andere tijden, andere mores. Als je alle schandalen die zijn gemaskerde legertje aanstichtte nog eens voorbij ziet razen in de knappe biografie die Elsbeth Etty over hem schreef, dan vraag je je af welke hoofdredacteur dat tegenwoordig nog allemaal zou toestaan.

Premier Biesheuvel was een ‘protestantse piemel’ die met z’n ‘operettesmoel’ maar eens het Catshuis uit gejaagd moest worden. Minister Onno Ruding vergeleek hij met Eichmann. De Leidse criminoloog Wouter Buikhuisen kreeg vijftien columns lang te horen dat hij een fascist was. En dan was er nog bijna e